Cel wycieczki
Siedziby szlacheckie w dolinie Passeiertal: o szlachcie i przywilejach
Jedenaście siedzib szlacheckich w dolinie Passeiertal świadczy o szlachetnej przeszłości. Przypominające zamek budynki można spotkać wzdłuż szlaku Passeirer Schildhöfeweg.
Typowe gospodarstwa w dolinie Passeiertal to głównie niskie budynki drewniane. Opis ten wydaje się jednak nie pasować do jedenastu gospodarstw w regionie Vorderpasseier: wyróżniają się one swoim okazałym, zbliżonym do zamku wyglądem. Niektóre ze ścian ich budynków są ozdobione freskami, a obok niektórych domostw wznoszą się kamienne wieże, przypominając bardziej dwór niż gospodarstwo. Są to siedziby szlacheckie, których historia sięga XIII wieku.
Spojrzenie w przeszłość
Uderzające cechy konstrukcyjne tych siedzib szlacheckich świadczą o szczególnej pozycji ich właścicieli. Mówi się, że już w XIII wieku służyli oni jako giermkowie tyrolskiemu hrabiemu Albertowi. Wreszcie w 1317 roku jedenastu chłopów zostało na mocy specjalnego dekretu (listu) tyrolskiego hrabiego Heinricha zwolnionych z płacenia podatków. W zamian za ten przywilej zobowiązali się do służenia swojemu władcy w Tyrolu. Byli uważani za niższą szlachtę i mieli prawo do noszenia broni. W czasie pokoju właściciele siedzib szlacheckich dostarczali swojemu panu żywność, w czasie wojny stali u jego boku. Z kolei przy różnych uroczystych okazjach trzymali wspólnie straż na zamku Tirol lub Zenoburg.
Jedenaście siedzib szlacheckich w dolinie Passeiertal
Od czasu nadania im przez księcia Leopolda w 1396 roku przywilejów wolnościowych, właściciele siedzib szlacheckich podlegali sądowi szlacheckiemu i otrzymali prawo do polowania i łowienia ryb w swoich posiadłościach. Z tych przywilejów do dziś zachowało się prawo do łowienia ryb w rzece Passer. Przy uroczystych okazjach, takich jak procesje, właściciele siedzib szlacheckich w dolinie Passeiertal często noszą jeszcze swoje tarcze z nazwą gospodarstwa i halabardy.
W pobliżu miejscowości St. Martin in Passeier jest siedem siedzib szlacheckich: Gereuth, Baumkirch, Kalm, Granstein, Haupold, Saltaus i Steinhaus, a w pobliżu St. Leonhard in Passeier cztery: Happerg, Ebion, Buchenegg i Gomion. Ciekawa pod względem konstrukcji jest zwłaszcza ta ostatnia z bramą wejściową ze spiczastym łukiem i kamieniem herbowym.
Szlak Passeirer Schildhöfeweg
Do siedzib szlacheckich w dolinie Passeiertal prowadzi łatwy, około dwuipółgodzinny szlak przez łąki i lasy, obok uroczych miejsc do odpoczynku i panoramicznych widoków. Zaczyna się w Saltaus, tuż obok posiadłości Saltauserhof, gdzie na turystów czekają ciekawe anegdoty i informacje o poszczególnych siedzibach. Dalej szlak prowadzi do posiadłości Haupold oraz przez las do posiadłości Granstein. Wzdłuż trasy znajdują się tablice z różnymi informacjami, między innymi o „Sądzie Passeier“. Droga powrotna do punktu początkowego w Saltaus prowadzi wzdłuż ścieżki Passerdammweg.
Siedziby szlacheckie
Więcej informacji
- in St. Martin/S. Martino: Haupold, Saltaus, Granstein, Kalm, Baumkirch, Gereuth, Steinhaus
- in St. Leonhard/S. Leonardo: Ebion, Buchenegg, Happerg, Gomion
In Vorderpasseiertal Valley there are some unique buildings: farmhouses built mostly of wood, or a castle-like building overgrown with ivy and decorated with ancient sundials or frescoes. The history of the Schildhof farmers dates back to the 13th century, when they served Count Albert of Tyrol (1190-1253) as shield-bearers. As a result, the large farms were granted many privileges. What remains now are only fishing rights in the Passer river.
Tip: Passeirer Schildhöfeweg trail
From Meran/Merano to the Passeiertal Valley in direction of Timmelsjoch Mountain Pass/Jaufenpass Mountain Pass.
The starting point is easy to reach with the following public connections: With bus line 240 from Meran/Merano to St. Leonhard/S.Leonardo.